ناباروری به عدم توانایی در باردار شدن پس از یک سال ازدواج و نزدیکی بدون استفاده از روشهای پیشگیری گفته می‌شود. به عبارت دیگر، ناباروری به معنای عدم توانایی در بارداری بعد از 12 ماه رابطه جنسی محافظت نشده است. برای زنان 35 ساله و بالاتر، عدم توانایی در بارداری بعد از 6 ماه نیز به عنوان ناباروری در نظر گرفته می‌شود. ناباروری یک مشکل شایع است و حدود 10-15% زوجین از آن رنج می‌برند. این امر آن را به یکی از بیماری‌های شایع در افراد بین 20 تا 45 سال تبدیل کرده است.
علل ناباروری در زنان
- مشکلات تخمک‌گذاری (شایع‌ترین علت ناباروری در زنان)
- بیماری‌های زنانه مانند اندومتریوز، سندرم تخمدان پلی کیستیک
- مشکلات لوله‌های رحمی و آسیب به تخمدان‌ها
- یائسگی زودرس
- چاقی
- استرس و سبک زندگی نامناسب
علل ناباروری در مردان
- مشکلات تولید اسپرم (مانند اختلالات هورمونی، بیماری‌های مزمن، جراحی‌های قبلی)
- مشکلات در انتقال اسپرم (مانند پیچ خوردگی وریدها)
- نقص ژنتیکی یا مادرزادی (مانند فیبروز کیستیک)
- چاقی
- استرس و سبک زندگی نامناسب
بنابراین، عوامل متعددی در ناباروری زنان و مردان دخیل هستند که شامل مشکلات هورمونی، ژنتیکی، آناتومیکی و سبک زندگی می‌باشد.
علائم ناباروری در زنان
- درد هنگام رابطه جنسی
- اختلالات و ناهنجاری در زمان تخمک‌گذاری
- خونریزی شدید در عادت ماهانه
- داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک
- تغییرات پوستی مانند افزایش آکنه و جوش
- ترشحات از دهانه رحم
- تغییر در دوره سیکل قاعدگی
- تغییرات هورمونی
- جراحی در ناحیه تناسلی مانند برداشتن فیبروم رحمی، آندومتریوز
- زخم‌های ناشی از عفونت واژنی
- ترشحات از واژن
علائم ناباروری در مردان
- مشکلات در تولید اسپرم (مانند اختلالات هورمونی، بیماری‌های مزمن، جراحی‌های قبلی)
- مشکلات در انتقال اسپرم (مانند پیچ خوردگی وریدها)
- نقص ژنتیکی یا مادرزادی (مانند فیبروز کیستیک)
بنابراین، علائم ناباروری در زنان شامل مشکلات در تخمک‌گذاری، قاعدگی و تغییرات هورمونی است، در حالی که در مردان مشکلات در تولید و انتقال اسپرم از جمله علائم اصلی ناباروری هستند.
درمان دارویی
- استفاده از داروهای تحریک کننده تخمک‌گذاری برای زنان با مشکلات تخمک‌گذاری
- استفاده از داروهای افزایش کیفیت اسپرم برای مردان با مشکلات تولید اسپرم
روشهای کمک باروری (ART)
- لقاح آزمایشگاهی (IVF) که در آن تخمک و اسپرم در آزمایشگاه لقاح داده می‌شوند و سپس جنین به رحم منتقل می‌شود.
- میکرواینجکشن (ICSI) که در آن اسپرم به داخل تخمک تزریق می‌شود.
- تلقیح داخل رحمی اسپرم (IUI) که در آن اسپرم به داخل رحم تزریق می‌شود.
- استفاده از تخمک یا اسپرم اهدایی در صورت نیاز
- استفاده از رحم جایگزین در صورت مشکلات رحمی.
درمان‌های جراحی
- جراحی برای درمان مشکلات لوله‌های رحمی، آندومتریوز، فیبروم و سایر مشکلات
تغییر سبک زندگی
- کاهش وزن، ورزش منظم، کاهش استرس و بهبود تغذیه
بنابراین، درمان ناباروری شامل طیف گسترده‌ای از روشهای دارویی، کمک باروری، جراحی و تغییر سبک زندگی است که بسته به علت ناباروری انتخاب می‌شود.
- پروتئین‌های گیاهی: تحقیقات نشان داده است که مصرف پروتئین‌های گیاهی به جای پروتئین‌های حیوانی می‌تواند تا 39% خطر ناباروری را کاهش دهد. منابع خوب پروتئین گیاهی شامل لوبیا، عدس، سویا و آجیل هستند.
- آووکادو: آووکادو حاوی اسیدهای چرب امگا-3 است که برای سلامت باروری مفید است. همچنین آووکادو منبع خوبی از فولات و ویتامین E است که برای باروری ضروری هستند.
- آجیل و دانه‌ها: آجیل و دانه‌ها مانند بادام، گردو و کنجد منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا-3، روی و سلنیوم هستند که برای سلامت اسپرم و تخمک مفید هستند.
- ماهی: ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی قزل‌آلا و ماهی تن منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا-3 هستند که برای باروری مفید هستند.
- سبزیجات برگ سبز: سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم بروکلی و کاهو منابع خوبی از فولات و آهن هستند که برای باروری ضروری هستند.
بنابراین، مصرف این خوراکی‌ها می‌تواند به درمان ناباروری کمک کند.
