هیچ چیز مثل یک کاسه سوپ داغ و خوشعطر نمیتواند بدن را گرم و سیستم ایمنی را تقویت کند. از سوپ کدو تنبل گرفته تا سوپ جو، هرکدام از این غذاهای سبک و مغذی، منبعی از ویتامینها و انرژی طبیعیاند. در این مقاله با ده مدل از بهترین سوپهای پاییزی، مواد لازم، زمان آمادهسازی و فواید آنها آشنا میشوید.
سوپها یکی از بهترین انتخابها برای این فصل هستند؛ چراکه سبک، مغذی و بسیار متنوعاند. انواع سبزیجات فصل مانند کدو تنبل، هویج، سیبزمینی، قارچ و کرفس در تهیه سوپها استفاده میشوند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. اگر شما هم عاشق عطر و طعم غذاهای پاییزی هستید، در ادامه با ۱۰ مدل سوپ خوشمزه و سالم آشنا شوید.
مواد لازم (برای ۴ نفر):
کدو تنبل پوستکنده و خردشده: ۸۰۰ گرم
پیاز متوسط: 1 عدد (خردشده)
سیر: 2 حبه (ریز شده)
روغن زیتون یا کره: 2 قاشق غذاخوری
عصاره مرغ یا سبزیجات (Stock): 600 میلیلیتر
شیر یا خامه کمچرب: 150–200 میلیلیتر
نمک، فلفل، کمی دارچین یا جوز هندی
برای تزئین: دانه کدو بو داده یا کمی خامه
زمان: آمادهسازی 15 دقیقه — پخت 30–35 دقیقه — کل: حدود 45–50 دقیقه
طرز تهیه مرحلهبهمرحله:
فر را روی 200°C گرم کنید (اگر تصمیم دارید کدو را برشته کنید). قطعات کدو را با کمی روغن، نمک و فلفل مخلوط کنید و 25–30 دقیقه در فر بگذارید تا نرم و کمی کاراملی شوند — این کار طعم را عمیقتر میکند.
در قابلمهای متوسط روغن یا کره را گرم کنید، پیاز را ۵–۷ دقیقه تفت دهید تا نرم و شفاف شود، سپس سیر را ۳۰ ثانیه اضافه کنید.
اگر کدو را نپختهاید، تکههای خام را مستقیم به قابلمه اضافه کنید و یک دقیقه تفت دهید؛ سپس عصاره را اضافه کنید. اگر کدو برشته دارید، آن را اضافه کنید و با عصاره بپوشانید.
حرارت را کم کنید و بگذارید سوپ 20–25 دقیقه به آرامی بجوشد تا کدو کاملاً نرم شود.
با مخلوطکن دستی یا بلندر رومیزی سوپ را کاملاً پوره کنید تا غلیظ و یکدست شود.
قابلمه را روی شعله ملایم بگذارید، شیر یا خامه را اضافه کنید، نمک و فلفل و دارچین را تنظیم کنید. ۲–۳ دقیقه دیگر بجوشانید (نذارید بجوشد).
با دانه کدو بو داده یا کمی خامه سرو کنید.
نکات & فوائد: ویتامین A بالا، گرمکننده و مناسب برای شبهای سرد؛ برای نسخه گیاهی خامه را با شیر نارگیل جایگزین کنید.
مواد لازم (۴ نفر):
جو پرک یا جو پوستکنده: ۱/۲ پیمانه (≈100 گرم)
پیاز: 1 عدد
هویج: 2 عدد (خرد شده)
سیبزمینی: 1 عدد متوسط (خرد شده)
ساقه کرفس: 2 عدد (خرد شده)
عصاره سبزیجات یا مرغ: 1 لیتر
روغن زیتون، نمک، فلفل، جعفری تازه
زمان: آمادهسازی 15 دقیقه — پخت 40–50 دقیقه (یا تا نرم شدن جو) — کل ≈ 60 دقیقه
طرز تهیه:
اگر از جو خشک استفاده میکنید، ۱–۲ ساعت آن را خیس کنید (اختیاری).
پیاز را در قابلمه با روغن تفت دهید تا طلایی شود، سپس هویج، کرفس و سیبزمینی را اضافه و ۵ دقیقه تفت دهید.
جو را اضافه کرده و عصاره را بریزید. به جو اجازه دهید به آرامی بجوشد تا جو و سبزیجات نرم شوند (حدود 30–40 دقیقه).
در پایان نمک، فلفل و جعفری خردشده را اضافه کنید. برای بافت نرمتر مقداری از سوپ را با قاشق له کنید یا قسمتی را در مخلوطکن بزنید و بازگردانید.
با نان تُست یا لیموترش سرو کنید.
نکات & فوائد: فیبر بالا، مفید برای گوارش و احساس سیری طولانی؛ میتوان گوشت خردشده یا مرغ را هم اضافه کرد.
مواد لازم (۴ نفر):
سینه مرغ بدون پوست: 300–350 گرم
ذرت شیرین (کنسرو یا تازه): 1 پیمانه
پیاز: 1 عدد
هویج خردشده: 1 عدد
عصاره مرغ: 1 لیتر
نشاسته (آرد ذرت) برای غلیظ کردن: 1 قاشق غذاخوری حلشده در 3 قاشق آب
تخممرغ (اختیاری برای حالت egg-drop): 1 عدد زدهشده
نمک، فلفل، روغن، پیازچه خردشده برای تزئین
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 25–30 دقیقه — کل ≈ 40 دقیقه
طرز تهیه:
مرغ را با کمی نمک و فلفل در آب یا عصاره بپزید تا کاملاً پخته شود (حدود 12–15 دقیقه)، سپس از آب خارج کرده و ریشریش کنید؛ آب مرغ را نگه دارید اگر از عصاره آماده استفاده نکردید.
پیاز را در قابلمه با روغن تفت دهید، هویج را اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید.
عصاره مرغ یا آبی که مرغ در آن پخته شده را اضافه کنید، ذرت و مرغ ریشریش را هم بریزید و ۵–۷ دقیقه بجوشانید.
نشاسته را اضافه کنید و هم بزنید تا غلظت مناسب بدست آید. اگر خواستید حالت egg-drop داشته باشد، وقتی سوپ جوش ملایم داشت، تخممرغ زدهشده را آرام در حالی که هم میزنید اضافه کنید تا رشتههای ظریف تخممرغ شکل بگیرند.
با پیازچه سرو کنید.
نکات & فوائد: منبع خوب پروتئین و انرژی؛ برای کودکان مناسب و ملایم برای معده.
مواد لازم (۴ نفر):
قارچ تازه (ترجیحاً انواع مخلوط): 400 گرم (ورقهای)
پیاز: 1 عدد
کره یا روغن: 2 قاشق غذاخوری
آرد: 2 قاشق غذاخوری
عصاره سبزیجات یا مرغ: 600 میلیلیتر
خامه یا شیر پرچرب: 150 میلیلیتر
نمک، فلفل، آویشن یا مَریمگَردن
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 30 دقیقه — کل ≈ 40 دقیقه
طرز تهیه:
کره را در قابلمه ذوب کنید، پیاز را ۵–۷ دقیقه تفت دهید تا شفاف شود.
قارچها را اضافه کنید و روی شعله نسبتاً بالا تفت دهید تا آب قارچ کشیده شود و خوش رنگ شوند (حداقل 8–10 دقیقه). چند تکه قارچ جدا برای تزئین نگه دارید.
آرد را اضافه کنید و ۱–۲ دقیقه تفت دهید تا خامی آرد گرفته شود (روکس درست میکنید).
عصاره را کمکم اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا گلوله نشود؛ سپس 10–12 دقیقه بجوشانید تا قوام بگیرد.
با بلندر دستی میتوانید بخشی از سوپ را پوره کنید تا بافت خامهایتری حاصل شود، یا کل آن را پوره کنید اگر دوست دارید صاف باشد.
خامه، نمک و فلفل را اضافه کنید، ۲ دقیقه دیگر گرم کنید (نباید بجوشد). با قارچ تفتداده و جعفری سرو کنید.
نکات & فوائد: ویتامین D و پروتئین گیاهی؛ با جایگزین گیاهی (خامه نارگیل) میشود نسخه وگان داشت.
بیشتر بخوانید: نقش تغذیه در افزایش طول عمر و سلامت بدن
مواد لازم (۴ نفر):
عدس قرمز: ۲۰۰ گرم (≈1 پیمانه)
پیاز: 1 عدد
سیر: 2 حبه
هویج: 1 عدد ریز شده
گوجهفرنگی خردشده یا رب گوجه: 1 پیمانه یا 1 قاشق غذاخوری رب
زردچوبه، زیره، فلفل قرمز (اختیاری)
آب یا عصاره: 800–1000 میلیلیتر
لیمو برای سرو، روغن زیتون
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 25–30 دقیقه — کل ≈ 40 دقیقه
طرز تهیه:
عدس را بشویید تا آب شفاف شود.
پیاز و سیر را در قابلمه با روغن تفت دهید تا نرم شوند، هویج را اضافه کنید و ۳–۴ دقیقه تفت دهید.
ادویهها را اضافه کنید و یک دقیقه تفت دهید تا عطرشان آزاد شود.
گوجه یا رب را اضافه کنید، سپس عدس و آب/عصاره را بریزید. حرارت را کم کنید و بگذارید 20–25 دقیقه بپزد تا عدس کاملاً نرم و سوپ غلیظ شود.
اگر میخواهید بافت صاف باشد، با بلندر دستی پوره کنید یا نیمی را پوره و نیمی را نگه دارید. در پایان آبلیمو و روغن زیتون را اضافه کنید.
با نان یا سبزی تازه سرو کنید.
نکات & فوائد: آهن و پروتئین گیاهی بالا؛ ضد کمخونی و مناسب برای زمستان.
مواد لازم (۴ نفر):
نودل (برنجی یا گندمی): 200 گرم
پیاز، سیر، زنجبیل کوچک رندهشده (اختیاری)
هویج، فلفل دلمهای، کدو، کلم یا سبزیجات دلخواه: مجموعاً 300–400 گرم
عصاره سبزیجات: 1 لیتر
سس سویا یا نمک، روغن کنجد یا زیتون، پیازچه و گشنیز برای سرو
زمان: آمادهسازی 10–15 دقیقه — پخت 20–25 دقیقه — کل ≈ 35–40 دقیقه
طرز تهیه:
نودل را مطابق دستور بسته تا کمی کمتر از حد لازم بپزید (al dente)، آبکش کنید و کنار بگذارید.
در قابلمه پیاز، سیر و زنجبیل را تفت دهید، سپس سبزیجات سختتر (مثل هویج) را اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید، بعد سبزیجات نرمتر را بیفزایید.
عصاره را اضافه کنید و 8–10 دقیقه بجوشانید تا سبزیجات کاملاً نرم شوند.
نودل پخته را اضافه کنید، کمی سس سویا یا نمک و چند قطره روغن کنجد بیفزایید، گرم کنید و از روی حرارت بردارید.
با پیازچه و گشنیز تازه سرو کنید.
نکات & فوائد: سریع، سبک و پر از ویتامین؛ برای روزهایی که وقت کم دارید عالی است.
مواد لازم (۴ نفر):
گوجهفرنگی تازه یا کنسروی خردشده: 800 گرم
پیاز: 1 عدد
سیر: 2 حبه
عصاره سبزیجات: 500 میلیلیتر
برگ ریحان تازه: 1 مشت
خامه یا شیر (اختیاری): 100 میلیلیتر
شکر 1 قاشق چایخوری (برای تعدیل اسیدیته)، نمک و فلفل
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 25–30 دقیقه — کل ≈ 40 دقیقه
طرز تهیه:
میتوانید گوجهها و سیر را با کمی روغن در فر 200°C به مدت 20 دقیقه برشته کنید تا طعم شیرین و دودی پیدا کنند. (اختیاری)
پیاز را تفت دهید تا نرم شود، سپس گوجهها (فرپز یا خام)، عصاره و شکر را اضافه کنید و 20 دقیقه بجوشانید.
سوپ را با بلندر پوره کنید تا صاف شود؛ اگر تمایل دارید، از صافی رد کنید تا یکدستتر شود.
خامه و ریحان خردشده را اضافه کنید، چند دقیقه دیگر گرم کنید و از روی حرارت بردارید.
با نان سیر یا کره توست سرو کنید.
نکات & فوائد: لیکوپن بالا برای سلامت قلب؛ ریحان به طعم تازه و معطر کمک میکند.
مواد لازم (۴ نفر):
سیبزمینی: 3 عدد متوسط (≈600 گرم) خردشده
ترهفرنگی (قسمت سفید و سبز روشن): 2 ساقه (شسته و خردشده)
کره یا روغن: 2 قاشق غذاخوری
عصاره سبزیجات یا مرغ: 1 لیتر
خامه (اختیاری): 100 میلیلیتر
نمک، فلفل سفید، ترهفر تازه برای تزئین
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 25–30 دقیقه — کل ≈ 40 دقیقه
طرز تهیه:
ترهفرها را بهخوبی بشویید تا خاک بین لایهها خارج شود. در قابلمه کره را ذوب کنید و ترهفر را ۵–۷ دقیقه تفت دهید تا نرم شود.
سیبزمینیهای خردشده را اضافه کنید، عصاره را بریزید و بگذارید تا بجوشد. سپس حرارت را کم کنید تا 20–25 دقیقه بپزد تا سیبزمینی نرم شود.
با بلندر آن را پوره کنید تا صاف و کرمی شود. خامه را اضافه کنید و حرارت را تنظیم کنید.
با تره خردشده یا پیازچه تزئین کنید.
نکات & فوائد: سوپی گرمکننده و آرامبخش؛ بافت نرم برای افراد مسن یا کودکان مناسب است.
مواد لازم (۴ نفر):
کلمبروکلی: 400–450 گرم (گلچهها)
پیاز: 1 عدد کوچک
سیبزمینی کوچک: 1 عدد (اختیاری برای کرمیتر شدن)
عصاره سبزیجات: 800 میلیلیتر
شیر یا خامه: 100–150 میلیلیتر
نمک، فلفل، کمی پنیر چدار رندهشده (اختیاری)
زمان: آمادهسازی 10 دقیقه — پخت 20–25 دقیقه — کل ≈ 35–40 دقیقه
طرز تهیه:
پیاز را در قابلمه با کمی روغن تفت دهید، اگر از سیبزمینی استفاده میکنید، آن را اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید.
بروکلی و عصاره را اضافه کنید؛ 12–15 دقیقه بجوشانید تا سبزیجات نرم شوند.
سوپ را پوره کنید، سپس شیر یا خامه و در صورت تمایل پنیر را اضافه کنید و حرارت دهید تا پنیر ذوب شود.
زیاد جوش ندهید تا رنگ بروکلی زنده بماند. با نان یا کروتان سرو کنید.
نکات & فوائد: ویتامین C و K بالا؛ تقویتکننده دفاع ایمنی و استخوانها.
مواد لازم (۴ نفر):
مخلوط حبوبات (لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود یا کنسرو مخلوط): مجموعاً 300 گرم (اگر خشک است از قبل خیس و پخته شود)
پیاز، سیر، هویج، کرفس: مجموعاً 300–400 گرم خردشده
گوجهفرنگی خردشده کنسرو: 1 قوطی (≈400 گرم)
عصاره سبزیجات: 1.2 لیتر
برگ بو، آویشن، نمک، فلفل، روغن زیتون
زمان: (با حبوبات پخته) آمادهسازی 15 دقیقه — پخت 40–50 دقیقه — کل ≈ 60–70 دقیقه
(اگر از حبوبات خشک استفاده میکنید: نیاز به خیساندن شبانه و پخت جداگانه 1–2 ساعت دارد)
طرز تهیه:
اگر از حبوبات خشک استفاده میکنید، از شب قبل خیس کرده و سپس بپزید تا نرم شوند؛ یا از کنسرو استفاده کنید تا زمان کم شود.
پیاز و سیر را در قابلمه تفت دهید، هویج و کرفس را اضافه کنید و ۵–۷ دقیقه تفت دهید.
گوجهها و عصاره را اضافه کنید، سپس حبوبات پخته را بریزید و با برگ بو و آویشن 30–40 دقیقه بجوشانید تا طعمها به هم برسند.
نمک و فلفل را تنظیم کنید و با کمی روغن زیتون و جعفری سرو کنید.
نکات & فوائد: پروتئین و فیبر بالا؛ بسیار سیرکننده و مناسب برای روزهای سرد.
در یخچال: تا 3–4 روز نگهداری.
فریز: بیشتر سوپها را میتوان تا 1–2 ماه فریز کرد (خامهدارها پس از یخزدایی کمی بافتشان تغییر میکند؛ قبل از مصرف کمی آب یا شیر اضافه کنید و مجدداً گرم کنید).
گرم کردن: با حرارت ملایم و هم زدن مرتب؛ از جوشاندن شدید بپرهیزید.
تزئین: سبزی تازه، کروتان، دانهها، کمی روغن زیتون یا خامه زیبایی و طعم اضافه میکند.